Μια ματιά στην πρόταση για αλλαγή πρόγραμμα σπουδών.

Η περίοδος που διανύουμε χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια της Κυβέρνησης να αναδιαρθρώσει τις σχέσεις εργασίας προς το συμφέρον του κεφαλαίου, καταπατώντας ταυτόχρονα κατακτημένα δικαιώματα. Η κατάργηση του οχταώρου και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, οι ιδιωτικοποιήσεις, η νομιμοποίηση της ανασφάλιστης εργασίας (κομμάτι της επίθεσης στο Ασφαλιστικό) είναι αιχμές της πολιτικής αυτής.
Σε αυτή τη συγκυρία ιδιαίτερη σημασία για το κράτος αποκτά η διαμόρφωση ενός μοντέλου πτυχιούχου-εργαζομένου, τα χαρακτηριστικά του οποίου ευθυγραμμίζονται με τις κατευθύνσεις της επίθεσης που έχει εξαπολυθεί. Πρόκειται για ένα εργαζόμενο, του οποίου το πτυχίο δεν κατοχυρώνει εργασιακά δικαιώματα, πειθαρχημένου σε οποιεσδήποτε συνθήκες εργασίας (ελαστικό ωράριο, εντατικούς ρυθμούς, ανασφάλιστη εργασία), χωρίς δυνατότητα συλλογικών διεκδικήσεων. Για τον λόγο αυτό προωθούνται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση συγκεκριμένες τομές, όπως η ψήφιση των νομοσχεδίων για την Αξιολόγηση (απ’ το θερινό τμήμα της βουλής), τη δια βίου εκπαίδευση και τον ΔΟΑΤΑΠ. Ενώ κινητικότητα παρατηρείται και στο εσωτερικό των σχολών σχετικά με αλλαγές στα προγράμματα σπουδών (Π.Σ). Χαρακτηριστική είναι η συνάντηση εκπροσώπων των συλλόγων Διδακτικού και Επιστημονικού Προσωπικού (ΔΕΠ ή οι καθηγητές μας) των σχολών με εργασιακή προοπτική την εκπαίδευση, τον περασμένο Μάιο, που αποφάσισαν την αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών «στο φόντο της Αξιολόγησης» και την προώθηση της λογικής της διάσπασης των τμημάτων σε αυτά που θα βγάζουν εκπαιδευτικούς και σε αυτά που θα βγαίνουν επιστήμονες (χωρίς βεβαία να εξηγούν που θα μπορούν να δουλέψουν οι επιστήμονες). Επίσης στον για την αξιολόγηση στον οποίο αναφέρεται σαφώς ότι κριτήριο για την αξιολόγηση των σχολών είναι τα προγράμματα σπουδών. Σε αυτό το σκηνικό στην σχολή μας αλλά και σε όλα τα Φυσικά της Ελλάδας, ανοίγει συζήτηση για νέα προγράμματα σπουδών. Και οι προτάσεις που γίνονται κινούνται όλες, πρακτικά, στην ιδία λογική.(βλέπε παρακάτω)
ΚΑΙ ΤΙ ΛΕΕΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΑΥΤΗ Η ΠΡΟΤΑΣΗ;
Στο νέο πρόγραμμα σπουδών για τη σχολή μας αναφέρονται τα παρακάτω :
«Το πτυχίο εξακολουθεί να είναι ενιαίο “Πτυχίο φυσικών επιστημών” χωρίς να αναγράφεται η κατεύθυνση-ειδίκευση. Η κατεύθυνση δηλώνεται μόνο στα πιστοποιητικά σπουδών.»
Στόχος της κυβέρνησης είναι η απαξίωση του πτυχίου και η αντικατάσταση του με το «συμπλήρωμα διπλώματος», το οποίο θα είναι σαν μια αναλυτική βαθμολογία στην οποία θα φαίνονται οι ειδικεύσεις που θα έχει κάθε απόφοιτος, αλλά και οι βαθμοί στα διαφορά μαθήματα με διαφορετική βαρυτητα. Με αυτό τον τρόπο μεθοδεύεται η ειδίκευση-διάσπαση του ενιαίου πτυχίου μας (αφού πλέον εισάγονται τα πιστοποιητικά σπουδών, που μπορεί να είναι από βεβαιώσεις μέχρι αναλυτική βαθμολογία) και η εξάλειψη κάθε έννοιας συλλογικής κατοχύρωσης δικαιωμάτων στην εργασία. Έτσι μονό τυχαία δεν μπορεί να είναι αυτή η διατύπωση σήμερα.
Στόχος του κράτους είναι η εισαγωγή ειδικεύσεων στην προσπάθειά του να μετακυλήσει την δικιά του ευθύνη για το ότι δεν απορροφώνται πτυχιούχοι στους ίδιους του πτυχιούχους. Και λέμε ότι είναι ευθύνη του κράτους γιατί αυτό καθορίζει την κατανομή των θέσεων εργασίας, το ωράριο, το κόστος εργασίας αλλά και την ηλικία συνταξιοδότησης. Επομένως το επιχείρημα ότι η ανεργία οφείλεται στην μη ύπαρξη ειδίκευσης είναι αναληθές. Μόνος στόχος της ειδίκευσης στο πτυχίο είναι να διασπάσει το φάσμα των εργασιακών μας επιλογών άρα και των δικαιωμάτων μας και να εξατομικεύσει τη διαδικασία εύρεσης δουλειάς, δυσχεραίνοντας έτσι τους όρους ένταξής μας στο χώρο της εργασίας. Δηλαδή από την κατάσταση που οι κάτοχοι ενιαίου πτυχίου διαπραγματεύονται συλλογικές συμβάσεις εργασίας, όπως στους εργαζόμενους στα φροντιστήρια ή στους καθηγητές στα σχολεία, επιχειρείται να περάσουμε σε μια κατάσταση που ο κάθε εργοδότης καθορίζει το τι δικαιώματα στην εργασία έχουμε, αφού νομιμοποιείται να απορρίπτει πτυχιούχους (π.χ. ο απόφοιτος με ειδίκευση στην αστροφυσική δεν θα μπορεί να απευθυνθεί με το πτυχίο του στην εκπαίδευση). Κάτι που έχει ως αποτέλεσμα να αναπτύσσονται ανταγωνιστικές λογικές στο εσωτερικό των αποφοίτων οδηγώντας σε ένα ατομικό φαύλο κύκλο ειδίκευσης και επανειδίκευσης.
Η λογική της ειδίκευσης στη σχολή μας εκφράζεται με τις κατευθύνσεις. Βέβαια η ύπαρξή τους είναι τυπική αφού στο πτυχίο μας δεν αναγράφεται και διατηρείται ο αδιάσπαστος χαρακτήρας του. Ωστόσο, το γεγονός ότι από το 3ο έτος διαλέγουμε διαφορετικούς δρόμους έχει συντελέσει στο να υπάρχει σε ένα βαθμό εξατομίκευση των σπουδών μας και νομιμοποίησή της στη συνείδηση αρκετών συναδέλφων.
Στην πρόταση για το νέο πρόγραμμα σπουδών υπάρχουν δύο προτάσεις για τις κατευθύνσεις. Στην Α’ πρόταση αναφέρονται τα εξής :
«Σύμφωνα με την πρόταση Α’, η διατήρηση ενός ευρύτερου συνόλου μαθημάτων επιλογής με θεματική συνάφεια με τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, την οποία ο φοιτητής επιλέγει, επιτρέπει την απόκτηση μιας κατά το δυνατόν πληρέστερης επιστημονικής γνώσης η οποία αναφέρεται στις επί μέρους επιστημονικές περιοχές τις οποίες η κάθε κατεύθυνση θεραπεύει.»
επίσης η ίδια πρόταση θεωρεί ότι :
«τρία τουλάχιστον από τα μαθήματα επιλογής και το θέμα της διπλωματικής εργασίας πρέπει να σχετίζονται με την κατεύθυνση που επιλέγει ο φοιτητής.»
Στη Β’ πρόταση αναφέρονται :
«Τα μαθήματα επιλογής του προγράμματος σπουδών του τμήματος Φυσικής ομαδοποιούνται σε έξι πρωτεύοντες θεματικούς κύκλους, που σηματοδοτούν τις κατευθύνσεις, και δέκα δευτερεύοντες θεματικούς κύκλους.»
«Κάθε φοιτητής πρέπει να επιλέξει τουλάχιστον έναν πλήρη πρωτεύοντα κύκλο (τέσσερα μαθήματα), και να κάνει τη διπλωματική του εργασία σε συναφές αντικείμενο με τον κύκλο που επέλεξε.»
«Τα υπόλοιπα έξι μαθήματα επιλογής μπορεί να τα επιλέξει από άλλους τρεις, το πολύ, κύκλους (πρωτεύοντες ή δευτερεύοντες), ενώ «το πολύ μια επιλογή μπορεί να είναι από το θεματικό κύκλο “Ελεύθερη επιλογή από μαθήματα κορμού άλλων τμημάτων.»
ενώ για την επιλογή κορμού και οι δύο προτάσεις αναφέρουν :
«προτείνεται η υποχρεωτική επιλογή ενός από τα μαθήματα επιλογής κορμού ανάλογα με την κατεύθυνση.»
Οι παραπάνω προτάσεις εντείνουν την ειδίκευση στο πτυχίο μέσω του περιορισμού των ελεύθερων επιλογών και της υποχρεωτικής σύνδεσής τους με την κατεύθυνση. Μάλιστα ταυτίζεται η ειδίκευση με την «πληρέστερη επιστημονική γνώση», δηλαδή θεωρείται πιο πλήρης ο φυσικός που έχει μόνο μαθήματα της πυρηνικής, από το να έχει τη δυνατότητα πρόσβασης σε όλο το φάσμα της φυσικής κ.α.. Ειδικά στη Β’ πρόταση ουσιαστικά εγκαινιάζεται μια σειρά υποκατευθύνσεων στις κατευθύνσεις που η κάθε μια εξαρτάται από την κατεύθυνση, εξατομικεύοντας ακόμη περισσότερο την εκπαιδευτική διαδικασία.
Επιπλέον, η «θεματική» διάκριση των μαθημάτων επιλογής, αλλά και η διάκρισή τους σε πρωτεύοντα και δευτερεύοντα αποτελεί ένα πρώτο βήμα εισαγωγής των πιστωτικών μονάδων. Το σύστημα αυτό (credits) αποτελεί διαδικασία μοριοδότησης μαθημάτων, σεμιναρίων και οποιασδήποτε άλλης δραστηριότητας μπορεί να αναπτυχθεί στο πανεπιστήμιο. Οι πιστωτικές μονάδες υπάρχουν στο φυσικό με τη μορφή διδακτικών μονάδων, αλλά δεν έχει εφαρμοστεί (όλα τα μαθήματα είναι ισοδύναμα). Η κυβέρνηση της Ν.Δ. όμως τις επανέφερε με το νομοσχέδιο για την Αξιολόγηση ώστε να μπορεί να «αναδεικνύει» κατευθύνσεις με ιδιαίτερη «βαρύτητα», υπονομεύοντας τον χαρακτήρα των ενιαίων πτυχίων, καθώς έτσι θα υπάρχει ένας αριθμός τέτοιων μονάδων στα πιστοποιητικά του καθενός, με τον οποίο θα διαπραγματεύεται με την εργοδοσία.
Ακόμα, στο νέο πρόγραμμα σπουδών βλέπουμε σε ένα σημείο :
«Σημειώνεται ότι τα κατωτέρω μαθήματα που προσφέρονται στο τρέχον πρόγραμμα σπουδών θα ήταν προτιμότερο να μεταφερθούν στον μεταπτυχιακό κύκλο : Πυρηνική Φυσική 2, Φυσική της Ατμόσφαιρας 2, Πυρηνική Τεχνολογία και Ανιχνευτές Στοιχ.Σωματιδίων, Εφαρμοσμένη Οπτική.»
Θεωρούμε ότι η άντληση μαθημάτων απ’το πτυχίο στο μεταπτυχιακό απαξιώνει τα πτυχία μας. Η μεταφορά αυτή εντάσσεται στη δημιουργία περισσότερων μεταπτυχιακών προς διάσπαση των εργασιακών δικαιωμάτων του πτυχίου. Το γεγονός ότι τα μαθήματα των Μεταπτυχιακών Διπλωμάτων Ειδίκευσης (ΜΔΕ όπως λέγονται) αποτελεί στοιχείο που αμφισβητεί επί της ουσίας το πρόσχημα δημιουργίας μεταπτυχιακών προγραμμάτων για τον εμπλουτισμό των γνώσεών μας…
Σε σχέση με τον κορμό του προγράμματος σπουδών, (για τον οποίο η πρόταση είναι κοινή) υπάρχουν μια σειρά από αλλαγές.
Καταρχήν
«Προτείνετε ένα κύκλος σεμιναρίων σε θέματα «σύγχρονης φυσικής» που θα καλύπτει όλα τα γνωστικά πεδία της επιστήμης. Ο κύκλος θα αποτελείτε από 13 αυτοτελείς τρίωρες διαλέξεις ανά 15 μέρες στο Α΄ και στο Β΄ Εξάμηνο. Η παρουσία των φοιτητών σε 8 τουλάχιστον διαλέξεις είναι προαπαιτουμενη για την συμμετοχή τους στις εξετάσεις των μαθημάτων Φυσικής 1 και2.»
Εδώ φαίνεται ξεκάθαρα η επιθυμία των καθηγητών για την υποχρεωτική παρακολούθηση με παρουσίες. Προφανώς την κίνηση αυτή την αρχίζουν από το Α΄ετος (οπού οι φοιτητές μετά τον Γολγοθά του λυκείου, μπορούν πολύ εύκολα να το δεχτούν) όπως και με τις υποχρεωτικές παρακολουθήσεις πριν από τα εργαστήρια. Προφανώς δεν είναι αρκετό ότι τραβάμε για να περάσουμε αυτά τα μαθήματα χρειάζεται να πάρουμε και παρουσίες
Στην συνεχεία
«Συνιστάται η «Πρόοδος» για την εξέταση των φοιτητών σε τμήματα της ύλης και καλύτερη απόδοση στις εξετάσεις»
Εδώ πάλι έχουμε να κάνουμε με την πρόταση να γίνει η σχολή εξεταστικό κέντρο. Η λογική της πρότασης είναι ότι τα μεγάλα ποσοστά αποτυχίας στα μαθήματα βαρύνουν τους φοιτητές, και για αυτό πρέπει να εξετάζονται 2-3 φορές σε μικρότερη ύλη , μπας και το περάσουν. Φυσικά είναι προφανές ότι την μεγαλύτερη ευθύνη για την αποτυχία την έχουν οι καθηγητές με τα «απογειωμένα» θέματα, που δεν έχουν σχέση με το διδάσκουν, με την έλλειψη συγκεκριμένης εξεταστέας ύλης, την συχνή εξέταση ύλης εκτός των συγγραμμάτων, αλλά και τον τρόπο βαθμολόγησης. Έτσι δείξει ένας καθηγητής «καλή διάθεση» είτε με «πρόοδο» είτε χωρίς θα αυξηθεί το ποσοστό επιτυχίας, αλλιώς κάμπια «πρόοδος» δεν θα φέρει πρόοδο. Εμείς θεωρούμε ότι είναι δικαίωμα του φοιτητή να περνάει το μάθημα με μια και μονό εξέταση, και υποχρέωση του καθηγητή η δέσμευση να μπαίνουν θέματα αντίστοιχα με αυτά που διδάσκει. Η καθιέρωση των προόδων είναι ένα μέτρο όχι για να διευκολύνει τους φοιτητές, αλλά για να εντατικοποιήσει ακόμα περισσότερο τους φοιτητές, που θα τρέχουν όλο το εξάμηνο για να προλάβουν όλες τις «προόδους».
Τέλος για να δικαιολογηθούν όλες αυτές οι αλλαγές, προτείνετε μια ανακατανομή των μαθημάτων κορμού (συμπτηξεις και εισαγωγή νέων) η οποία είναι «επιστημονικά αναγκαία». Εμείς δεν μπορούμε να πούμε να διδάσκεται το χ ή το ψ κεφαλαίο σε ένα μάθημα, αλλά πιστεύουμε ότι αυτές οι αλλαγές μπορούν να γίνουν πολύ απλά χωρίς την αλλαγή του προγράμματος σπουδών, ή να γίνουν χωρίς όλα τα παραπάνω. Αυτές οι ανατάξεις αποτελούν «κίτρινα» για το πέρασμα πολλών αντιδραστικών αλλαγών, και δεν θα πέσουμε στην παγίδα, της διαπραγμάτευσης.
ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ;
Απέναντι στην αλλαγή του χαρακτήρα του πτυχίου μας που έρχεται να φέρει το νέο πρόγραμμα σπουδών, αλλά και στις συνθήκες φοίτησής μας η απάντησή μας θα πρέπει να έχει ως γνώμονα το πτυχίο και μόνο αυτό να αποτελεί την μόνη προϋπόθεση για τη δουλειά. Με μαζικές κινητοποιήσεις στις συνελεύσεις των καθηγητών, που θα προσπαθήσουν να επικυρώσουν το πρόγραμμα σπουδών, με τις αποφάσεις των γενικών μας συνελεύσεων, να μπλοκάρουμε την ψήφισή του. Απονομιμοποιώντας τη λογική των παρατάξεων (ΠΚΣ, ΔΑΠ, ΠΑΣΠ), που συμμετείχαν και συνέβαλαν στη συγκρότηση του προγράμματος σπουδών, ικανοποιώντας τα κομματικά τους συμφέροντα, παραμερίζοντας το συλλογικό συμφέρον. Που δέχτηκαν και τις ευχαριστίες της επιτροπής για την βοήθεια τους στην διαμόρφωση της αντιδραστικής πρότασης(«Η επιτροπή επιθυμεί επίσης να εκφράσει τις ευχαριστίες της στους εκπροσώπους των φοιτητών για την υπεύθυνη και ουσιαστική συμβολή τους…») Το φοιτητικό κίνημα θα βγει μπροστά και θα κλιμακώσει τον αγώνα για την ανατροπή των νόμων της Αξιολόγησης, της δια βίου εκπαίδευσης και τον ΔΟΑΤΑΠ, αλλά και σε κάθε σχολή που θα επιχειρηθούν αλλαγές στην ιδία κατεύθυνση, θα δώσει μάχες για να μην περάσουν.
Απαιτούμε:
Ø ΚΑΜΜΙΑ ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΟ «ΦΟΝΤΟ ΤΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ» ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ BOLOGNA
Ø ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΘΕΙ Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΩΣ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ
Ø ΕΝΙΑΙΟ ΠΤΥΧΙΟ ΜΕ ΟΛΑ ΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΣΕ ΑΥΤΟ
Ø ΤΟ ΠΤΥΧΙΟ ΜΟΝΗ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ ΓΙΑ ΔΟΥΛΕΙΑ
Ø ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ
Ø ΝΑ ΜΗΝ ΑΝΑΓΡΑΦΕΤΑΙ Η ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕ ΚΑΝΕΝΑ ΕΓΓΡΑΦΟ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ
Ø ΚΑΜΜΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Ø ΚΑΤΩ ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ, ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΔΟΑΤΑΠ

ΤΕΛΟΣ ΕΠΕΙΔΗ ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ, ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ ΝΑ ΤΥΠΩΘΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΜΟΙΡΑΣΤΕΙ Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ, ΜΕ ΕΞΟΔΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ
Υ.Γ. οποίος ενδιαφέρεται να μελετήσει την πρόταση μπορεί να την δανειστεί από το τραπεζάκι μας για φωτοτυπήσει

ΠΑΡΕΜΒΟΛΗ -ΕΑΑΚ